woensdag 12 februari 2014

Cultuuronderwijs: Design-het-zelf!


Heerlijk! In tijden van doemdenken komt er uit de wereld van kunst en design een positief tegengeluid. Zo was het thema van de laatste Dutch Design Week in Eindhoven ‘NOW future’. Refererend aan de economische crisis werd er geflirt met de rebelsheid van de punk in het no future-tijdperk van de jaren tachtig. Tegelijkertijd werd duidelijk dat gedurfd experiment en een doe-het-zelf-mentaliteit kunnen leiden tot antwoorden en oplossingen. Er was een enorme drang tot innovatie voelbaar, gevoed door co-creaties en cross-overs van verschillende ontwerpdisciplines.

Innovatie
De creatieve sector maakt gebruik van cultuur om tot nieuwe ideeën, verbindingen en inzichten te komen die zowel economisch als maatschappelijk nuttig zijn. In Eindhoven zag ik het afstudeerwerk van de studenten van de Design Academy. Naast esthetische oplossingen voor alledaagse gebruiksobjecten ontwerpen zij ook producten die de kwaliteit van leven beter maken, bijvoorbeeld van mensen met dementie. Dementie is een groot maatschappelijk probleem dat iedere 4 seconden iemand in de wereld treft. Naast medische oplossingen is er ook behoefte aan concrete hulpmiddelen om de ziekte zo dragelijk mogelijk maken voor patiënt, familie en mantelzorger. Creativiteit is van doorslaggevend belang voor de technologische en sociale innovaties die nodig zijn om de problemen van deze tijd te benaderen.

Ontwerpdenken
De manier waarop ontwerpers innoveren is ook bij de uitvoering van de Cultuureducatie met Kwaliteit-programma's heel goed bruikbaar. Bij het ontwerpen van nieuwe curricula voor cultuuronderwijs bijvoorbeeld. Ontwerpdenken begint met het zien van een uitdaging. Dan eerst je vooronderstellingen tegengaan, alle opties openhouden, en heel veel uiteenlopende ideeën bedenken. Om vervolgens een proces in te stappen waar analyse, synthese en evaluatie elkaar opvolgen en afwisselen. Prototypes maken, testen in de praktijk, en aan de hand daarvan blijven bijstellen tot je tevreden bent met het resultaat.

Doelbewust experiment
Voor ontwerpdenken heb je een mindset nodig die zowel creatief als analytisch is. Het ontwerpproces verloopt niet lineair, maar complex en soms zelfs chaotisch. In elke volgende fase moet je terug- en vooruitblikken. Het draait niet alleen op het oplossen van problemen, maar ook om het vinden van een probleem en dat goed definiëren. Is de uitdaging een toekomstbestendig cultuurcurriculum ontwikkelen? Dan vind je op de website Design thinking for educators een gratis downloadbare toolkit (in het Engels) om als team heel doelbewust een gestructureerd en tegelijk onvoorspelbaar ontwerpexperiment aan te gaan. Wie durft?

Wie durft het aan om het ontwikkelen van leerlijnen binnen het CmK-programma in te richten als open proces met individuele scholen, zonder vaststaande uitkomst? En kan de hierboven geschetste manier van ontwerpdenken iets voor die aanpak betekenen? Vertel er over in de groep Cultuureducatie met Kwaliteit.

Vera Meewis
Projectmedewerker Onderzoek & Cultuureducatie

Geen opmerkingen:

Een reactie posten