Hoe worden scholen en instellingen echte partners?

De zaal in de Haagse Cultuurschakel zat woensdagmiddag vol. Leerkrachten, medewerkers van culturele instellingen, projectleden, schooldirecteuren, bestuurders; iedereen was erbij om het samen te hebben over ‘visie op leerlijnen op zijn Haags’. En dat gebeurde hier uitbundig en met verve! Vaak immers voelen culturele instellingen zich geen partner van de school maar enkel leverancier van cultuuraanbod, dat door scholen wordt ingekocht. Dan werk je niet samen aan doelen, als een curriculum of leerlijn, of aan de uitwerking daarvan.

Over leerlijnen praten is niet zo’n probleem, maar visie ontwikkelen en leerlijnen vorm geven, zodat die ook gewoon tot échte lessen leiden, is andere koek. Begin je nu met de vakvisie of ga je uit van de beoogde leeropbrengsten, van wat jij vindt dat leerlingen na acht jaar basisschool moeten kunnen en kennen? De Cultuurschakel koos voor het eerste, vandaar hun opzet van deze middag, als onderdeel van een reeks aan studiemiddagen waarin scholen en culturele instellingen samen aan het werk gaan.

Er werd door scholen én instellingen flink gediscussieerd in de vorm van drie grote-kring-gesprekken over de vakvisie van de authentieke kunsteducatie, de uitgangspunten van Cultuur in de Spiegel en de toegevoegde waarde van de 21ste eeuwse competenties. Daar waren ook deskundigen voor in huis gehaald, zoals Emiel Heijnen, Astrid Rass en Frank Studulski, die messcherp en vriendelijk hun adviezen gaven. En De Cultuurschakel organiseerde het geheel bewust onder grote tijdsdruk zodat gezegd moest worden wat er toe doet!

In het afsluitende zaalgesprek werd het nog eens bij elkaar gezet. In het theoretisch kader van Cultuur in de Spiegel is er plaats voor de vakvisie van de authentieke kunsteducatie. Vertaald in kunstvaklessen leidt dat naast kennis, vaardigheden en inzichten in de kunsttalen muziek, beeldend, dans, drama en literatuur ook tot andere competenties zoals probleemoplossend denken en handelen, samenwerken, kritisch denken en culturele vaardigheden. Competenties die we rangschikken onder de zogenaamde skills21kunst.

Donderdag ging het tijdens het Gemeentelijk Cultuurcongres van Kunsten ’92 in Rotterdam over eenzelfde onderwerp. Ook hier een volle zaal bij de panelsessie ‘Cultuur en Onderwijs’ en hoe het er in de schoolpraktijk aan toe gaat. En ook hier ging het over samen werken aan doelen, leerlijnen en opbrengsten, waartoe goed kunstonderwijs leiden kan. Leren kinderen dat dan en lukt het leerkrachten, samen met cultuurinstellingen, om zulke lessen te verzorgen? Jet de Ranitz wist hoe ze zo’n vraag in discussie brengen moest.

Het antwoord werd zowel in Den Haag als Rotterdam gegeven. Als scholen en culturele instellingen samen werken en elkaars deskundigheid gebruiken, leidt dit tot waardering van elkaars expertise en tot leerlijnen en lessen die er voor de leerling toe doen! Gemeentelijk beleid is nodig om school en cultuurinstellingen die ruimte te geven! Een en een wordt dan meer dan twee!

Door het gemis aan een gezamenlijk doel zijn culturele instellingen geen partner van de school, maar leveranciers van het cultureel aanbod! Andersom heeft het cultuuronderwijs in de school vaak geen structurele plaats. Komt u dit in uw eigen school of instelling ook tegen? Laten we elkaar ontmoeten op LinkedIn in de groep Cultuureducatie met Kwaliteit of in de groep Cultuurplein.

Piet Hagenaars,
Senior Onderzoek LKCA